Historia Janggi

Najprawdopodobniej pierwowzorem Janggi były chińskie szachy (Xiangqi), których historię można prześledzić aż do 2000 lat wstecz (czas panowania chińskiej dynastii Song (960-1279)). Szachy te dotarły do Korei ok 400 lat temu i po kilku zmianach wykształcił się wariant znany jako Janggi (spotyka się też nazwę Changgi a czasem Jangki).

Najwcześniejsze wzmianki w koreańskiej literaturze zrobił Chang Yu / Jang Yu (1587 – 1638). Zasady przedstawione wówczas zostały w niezmienionej formie do obecnych zasad. Cywilizacja zachodnia nie znała tej wersji szachów aż do 1895 roku. Stewart Culin odkrył je w swojej książce Korean Games. With Notes on the Corresponding Games of China and Japan.

Poniżej zdjęcie bardzo starej planszy do Janggi:

Zdjęcie starej planszy do Janggi znalezione na stronie http://history.chess.free.frZdjęcie pobrane ze strony: http://history.chess.free.fr

Najstarsze znalezione figury Janggi zostały znalezione na wraku statku (znanym także jako wrak Mado N°3) który zatonął na koniec okresu Goryeo pomiędzy 1265 a 1268 rokiem na wodach Mado (Korea Południowa) na drodze do Ganghwado – w tym czasie tymczasowa stolica. Zestaw składał się po prostu z zaokrąglonych kamyków z wygładzonymi krawędziami i chińskimi znaczkami namalowanymi atramentem po jednej stronie. Obecnie można je obejrzeć w Narodowym Instytucie Kultury Morskiej Jeonnam w Korei Południowej.

Zdjęcia starych kamyków do Janggi znalezione na stronie http://history.chess.free.frZdjęcie pobrane ze strony: http://history.chess.free.fr

Niektóre figury w Janggi są wzmocnione w porównaniu z chińskimi odpowiednikami. Np koreański słoń jest mocniejszą figurą niż chiński, stąd było to niepraktyczne, żeby ograniczać jego działanie do połowy planszy. Z tego też powodu najprawdopodobniej została w Janggi usunięta rzeka ze środka planszy. Dużo mniej prawdopodobną wersją wydarzeń jest to, że to Janggi były pierwsze, a dopiero potem powstały chińskie szachy w których została dodana rzeka. Dodatkowo wzmocnione zostały figury Generała oraz Strażników – co również podtrzymywałoby tezę o tym że Janggi są młodsze od Xiangqi.

Co jest dziwne – koreańskie Działo ma ograniczenie w ruchu – musi przeskakiwać żeby wykonać ruch albo zbijać. Jednym z możliwych wytłumaczeń różnic w tym obszarze  jest to, że obydwie odmiany szachów rozdzieliły się w momencie gdy ruchy Działa nie zostały jeszcze do końca wykształcone, ale nie można zakładać że pierwotne ruchy Działa różniły się od obecnych reguł w Xiangqi czy Janggi.

Poniżej zdjęcia kilku starych zestawów do Janggi.

Zdjęcia staych planszy do Janggi znalezione na stronie http://history.chess.free.fr    Zdjęcia pobrane ze strony: http://history.chess.free.fr